Chính sách tăng cường tái sử dụng tro, xỉ

Bám sát chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 26/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng, các Bộ, ngành và địa phương sớm đưa ra giải pháp và tổ chức triển khai.

Căn cứ pháp lý của việc tái sử dụng tro xỉ

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 1818/QĐ-BCT về việc  đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng. Theo đó, Bộ giao các đơn vị trực thuộc đôn đốc và tổ chức kiểm tra, giám sát định kỳ hàng năm việc thực hiện Đề án xử lý tro, xỉ, thạch cao do các cơ sở phát thải lập và phê duyệt.

Đối với chủ đầu tư dự án nhiệt điện đốt than, Bộ Công Thương yêu cầu trong quá trình lập dự án đầu tư phải lựa chọn thiết bị công nghệ và nhiên liệu theo hướng tiết kiệm nhiên liệu; tro, xỉ thải ra đảm bảo tiêu chuẩn làm vật liệu xây dựng. Do đó, Bộ giao Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng quy định về việc áp dụng tiêu chí, lộ trình bắt buộc các chủ đầu tư dự án nhiệt điện đốt than trong quá trình lập dự án đầu tư phải lựa chọn thiết bị công nghệ và nhiên liệu theo hướng tiết kiệm nhiên liệu, để tro, xỉ thải ra đảm bảo tiêu chuẩn làm vật liệu xây dựng, vật liệu san lấp; thực hiện dự án đúng thiết kế được duyệt. Thời hạn thực hiện: Trước ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Tình hình tái sử dụng tro xỉ tại các địa phương

Thành phố Hồ Chí Minh

TP Hồ Chí Minh khuyến khích doanh nghiệp tham gia xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng; Tp Hồ Chí Minh chỉ đạo các chủ đầu tư công trình xây dựng sử dụng vốn ngân sách trên địa bàn TP ưu tiên sử dụng tro, xỉ, thạch cao đạt chuẩn và các sản phẩm vật liệu xây dựng tro, xỉ, thạch cao trong thành phần.

UBND TP đồng thời yêu cầu chỉ cấp diện tích bãi thải cho các dự án nhà máy sản xuất nhiệt điện, phân bón, hóa chất với dung lượng chứa tối đa cho 2 năm sản xuất theo công suất thiết kế. Không cấp phép mở rộng các bãi thải tro, xỉ, thạch cao đã được phê duyệt trước đây.

Sở Tài nguyên và Môi trường và các quận, huyện, Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp TP và các cơ quan liên quan kiểm tra, giám sát việc thực hiện các cam kết trong báo cáo đánh giá tác động môi trường và thực hiện các quy định của pháp luật về môi trường tại các cơ sở phát thải tro, xỉ, thạch cao đối với các dự án trên địa bàn TP thuộc phạm vi quản lý.

Công bố công khai các cơ sở phát thải không thực hiện cam kết trong báo cáo đánh giá tác động môi trường và không thực hiện đúng các nội dung trong đề án xử lý, tiêu thụ tro, xỉ, thạch cao mà các cơ sở phát thải đã lập và phê duyệt. Cũng như triển khai, phổ biến đến các chủ cơ sở phát thải và cơ sở xử lý tro, xỉ, thạch cao phế thải trên địa bàn TP thực hiện.

Tỉnh Quảng Ninh

Thống kê của tỉnh Quảng Ninh cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2021, tổng lượng tro, xỉ thải của các nhà máy là gần 3,1 triệu tấn. Trong đó, đã tiêu thụ và xử lý 2,7 triệu tấn (đạt 87%). Lượng tro, xỉ thải chủ yếu sử dụng để san lấp tại một số dự án như: Khu dân cư lấn biển, khu đô thị, cụm công nghiệp.

Thống kê cho thấy 7/7 nhà máy nhiệt điện tại Quảng Ninh đã xây dựng và phê duyệt Đề án xử lý, tiêu thụ tro, xỉ của đơn vị

Để thúc đẩy tiêu thụ tro xỉ cho các nhà máy nhiệt điện, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản yêu cầu các sở, ngành, địa phương trong tỉnh, chủ đầu tư các công trình xây dựng trên địa bàn ưu tiên sử dụng tro, xỉ, thạch cao để làm vật liệu xây dựng và sử dụng sản phẩm vật liệu xây dựng có chứa thành phần tro, xỉ, thạch cao trong các công trình xây dựng của tỉnh.

Các sở chuyên ngành đã kịp thời hướng dẫn việc lập dự toán sử dụng tro xỉ cho các công trình xây dựng (Sở Xây dựng); hướng dẫn việc xử lý, sử dụng, tro, xỉ thạch cao của các nhà máy (Sở Tài nguyên và Môi trường). Do đó, hiện nay việc tiêu thụ tro, xỉ thạch cao đã có nhiều chuyển biến, 100% các nhà điện đã xây dựng và thực hiện đề án xử lý tro, xỉ; tro, xỉ được chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy làm phụ gia xi măng, bê tông; sản xuất vật liệu xây dựng; vật liệu san nền.

Làm sao để tái sử dụng tro, xỉ đúng pháp luật

Để tuân thủ các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, ngay từ lúc lập dự án, lựa chọn nhà thầu tư vấn môi trường để lập báo cáo đánh giá tác động môi trường các chủ dự án cần đưa các phương án tái sử dụng vào từ ban đầu. Trong quá trình triển khai xây dựng dự án, cần tìm kiếm các đối tác để khi đi vào vận hành thử nghiệm và vận hành chính thức sẽ có đối tác thu mua tro xỉ luôn. 

Thủ Đô Xanh là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn môi trường, cũng là nhà thầu có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nhiệt điện với các đối tác như Nhiệt điện Thăng Long, Nhiệt điện Đông Triều. Xem thêm tại đây.